Varken 

Het tamme varken (Sus scrofa domesticus, Sus scrofa domestica, Sus domesticus of Sus domestica) is eengedomesticeerd wild zwijn en behoort tot de familie der varkens (Suidae). Varkens werden 5000 tot 6000 jaar geleden gedomesticeerd. Met de wetenschappelijke naam Sus scrofa wordt het everzwijn of wilde zwijn aangeduid. InNederland leven ruim 20 miljoen[1] en in België 6,7 miljoen varkens.

In grote delen van de wereld zijn varkens verwilderd geraakt (bijvoorbeeld Nieuw-Zeeland en eilandjes in de Grote Oceaan). Vroege Westerse zeevaarders (waaronder de VOC) hebben bewust varkens uitgezet, bij voorkeur op eilanden, om een duurzame voedselvoorraad te garanderen. De varkens hebben daar grote ecologische schade toegebracht en doen dat in vele gevallen nog steeds.

Islam en jodendom

Binnen het jodendom en de islam wordt het varken beschouwd als onrein en mag daarom niet gegeten worden.

Het islamitische varkenstaboe leidt soms tot inzet van het varken als een soort geheim wapen tegen de islam. Varkens worden af en toe ingezet als symbool van anti-islamisme, vaak door het plaatsen van varkenskoppen bij moskeeën. Dat is in Nederland voor zover bekend twee keer gebeurd; in 2004 in Amsterdam (na de moord op Theo van Gogh) en in 2009 in Ede. In Antwerpen deelde Filip Dewinter tijdens het Offerfeest in 2010 demonstratief bereide varkenskop uit op straat.

In de Europees-christelijke folklore waren kinderen en biggen vergelijkbare of analoge wezens, een verwarrend en gevaarlijk gegeven, dat ook voor joodse kinderen opging. De christelijke mythevorming maakte van het joodse varkenstaboe het verhaal dat joden geen enkel risico wilden nemen met hun kinderen en daarom varkensvlees versmaadden. In plaats daarvan aten ze geroofde christenkinderen, want ook hún honger naar zacht vlees moest natuurlijk worden gestild. De hele jaarlijkse slacht- en verwerkingscyclus van het varken (vooral het maken van bloedworst) stond in het teken van het aanwakkeren van Jodenhaat, juist omdat het volledig buiten de joden omging. 'Hoe beter het varkentje ons smaakt, hoe beter katholiek dat ons maakt', zongen ze in de achttiende eeuw.

Marvin Harris, antropoloog, zocht in de jaren tachtig van de vorige eeuw voor zowel de achtergrond van het oudtestamentische gebod om alleen spleethoevigen en herkauwers te eten als het op zichzelf staande islamitische varkensvleesverbod naar een ecologische verklaring. Herkauwers eten namelijk alleen moeilijk verteerbare grassen en struikgewas en zijn dus geen voedselconcurrenten voor de mens, zoals het varken, dat knollen, noten en wortels eet: herkauwers zetten onbruikbare woestijngewassen om in vlees en melk. Belangrijker nog vond Harris de ongeschiktheid van varkens om in warme en droge woestijngebieden te leven. De grote bevolkingsaanwas in het Midden-Oosten leidde tot schaarste aan schaduwrijke wouden en waterreserves, onontbeerlijk voor de varkenshouderij. Omdat het dier gaandeweg onbetaalbaar werd door zijn natuurlijke behoefte aan schaduw en water (varkens hebben geen zweetklieren) daalde zijn populariteit. Het had, anders dan schapen, geiten en runderen, niets anders nuttigs te leveren dan zijn vlees, en werd daarom uitgestoten vanwege zijn schadelijkheid voor de schaarse hulpbronnen van de mens. Ten slotte, omdat het hier en daar toch nog gefokt werd, kwam het varken terecht als treif (onrein) in de spijswetten van het Bijbelboek Leviticus, 450 voor Christus.[1]